21 czerwca w piątek w Platinum Palace we Wrocławiu odbyło się kameralne spotkanie przy whisky Glenmorangie i Ardbeg, które poprowadził Tomasz Urbański z Moet Hennessy Polska.
Degustowaliśmy 4 flagowe whisky Glenmorangie oraz dla kontrastu iście torfowego Ardbega 10yo. Co ciekawe, pierwszy raz miałam okazję łączyć whisky z serami, co okazało się miłym zaskoczeniem. Sery nie tylko pasują do wina, również stanowią ciekawą parę z wodą życia.
Zacznę od kilku kluczowych faktów odnośnie whisky single malt:
*szkocja whisky single malt pochodzi tylko z jednej destylarni i jest produkowana tylko ze słodu jęczmiennego ( whisky blended to mieszanka różnych zbóż)
*minimum 3 lata w beczkach
*do produkcji tylko 3 składniki : słód jęczmienny, woda , droższe
*minimum 2-krotnie destylowana w miedzianych aparatach
*moc minimum 40%
*filtracja na zimno – w 2 st Celsjusza , przez warstwę papieru przepuszcza się destylat – usuwanie olejków
*4 regiony produkcji- Highlands (wyżyny) tutaj produkuje się Glenmorangie ; Speyside 50% szkockich destylarni , Lowlands oraz Campeltown (3 aktywne destylarnie) , wyspa Islay ( ajla) gdzie powstaje Ardbeg.
*w procesie produkcji istotny jest każdy element, który wpływa na smak: beczka, rodzaj słodu (zwykły, suszony torfem), kształt alembika, rodzaj destylatora
Glenmorangie to whisky single malt, która jest wyjątkowo delikatna w porównaniu do innych.
Destylarnia powstała w 1843 roku w mieście Tain, kiedy William Matheson otrzymuje licencję na produkcję. Tymczasowym rozwiązaniem miały być dwa aparaty używane wcześniej do produkcji ginu, które okazało się hitem i zarazem innowacyjnym pomysłem – dziś jest ich 12.
W destylarni pracuje 16 mężczyzn z miejscowości Tain. O tym, że stało się to już tradycją informują nas etykietki na butelkach: “Handcrafted by the Sixteen Men of Tain” (Ręczna robota szesnastu mężczyzn z Tain).
Przybliżę teraz proces produkcji, jak wspominałam wcześniej istotny jest każdy element składowy.
Woda pochodzi z Tarlogie Springs i daję delikatną strukturę, jęczmień z okręgów granicznych destylarni.
Destylarnia stosuje najwyższe alembiki, beczki używa tylko dwukrotnie, dodatkowe finiszowanie w różnych beczkach rozpoczęła w 1985 roku.
Słodowanie jęczmienia to proces zatrzymania cukru w ziarnach. Pierwszym krokiem jest namoczenie jęczmienia, następnie przez 4-6 dni kiełkuje, na końcu osusza się go powietrzem ( 48 godzin – dorzucamy torf lub nie) w przypadku Glenmorangie 2ppm , w przypadku Ardbega 55ppm – jest to ilość torfu w fenolach.
Następnie ziarno jest mielone. W kadzi zacierowej zalewa się je 3-4 warstwami wody o wysokiej temperaturze.
Ten płyn to baza do fermentacji, trafia on do kadzi fermentacyjnej oraz dodaje się do niego drożdży. W ten sposób powstaje napój podobny do piwa o nazwie brzeczka, która ma moc 8%.
Brzeczka przechodzi dwa procesy destylacji. Podgrzewa się ją ( alkohol wrzy przy niższej temperaturze, paruje i unosi się jako pierwszy). Destylat o mocy 63,5% przelewany jest do beczki. Spirytus nabierak kolor i aromat beczki oraz robi się słabszy, po 5 latach jest to 58-59%.
Co roku wyparowuje ok 2% trunku – to zjawisko nazywa się Angels Share ( podatek dla aniołów)
Żywotność beczki wynosi do 50 lat, Glenmorangie używa swoich beczek tylko dwukrotnie, czyli 20 lat.
Destylarnia posiada również własne uprawy dębu, które mają ograniczony dostęp do słońca, po przetworzeniu drewno leżakuje 3 lata na świeżym powietrzu.
Whisky leżakuje 10 lat w beczkach po bourbonie.
Moc 40%
Oko: słomkowo-blady kolor , konsystencja rzadka
Nos: wanilia, banan, owoce cytrusowe, świeże skórki , migdały w karmelu,
Usta: delikatna, kwiatowa, słodki smak, cytrusy, whisky dla każdego
Ser który dobrze się komponuje z tą whisky to Brie, ze względu na jego delikatną kremową strukturę i słony smak.
The Extra Mature Range
Są to 3 whisky, które wyróżnia finiszowanie przez dodatkowy okres dwóch lat w różnych beczkach : sherry oloroso, porto oraz po bordoskim, słodkim winie Sauternes.
Glenmorangie The Lasanta ( oznacza ciepły, pełen pasji)
Moc 46%
Leżakuje 10 lat w beczkach po bourbonie oraz 2 lata w beczkach po sherry oloroso. Nie filtrowana na zimno
Oko: gęstsza, piękny kolor koniaku
Nos: intensywny, wiśnie w likierze, rodzynki, cynamon, gorzka czekolada
Usta: pikantna z przewagą gorzkiej czekolady i wiśni
Po dodaniu kropli wody – okrywamy nowe aromaty – whisky staje się bardziej kwiatowa
Ser który pasuje do tej whisky to hiszpański Manchego, ze względu na jego subtelność i delikatność, idealnie podkreśla intensywną oraz ostrą Lasantę.
Moc 46%
Ruban po celtycku oznacza rubin. Dojrzewana przez 10 lat w beczkach po burbonie i dodatkowo 2 lata w beczkach po porto. Nie filtrowana na zimno.
Oko: kolor delikatnie czerwony
Nos: czerwone owoce, beczka , cygara, ziarno kakaowca,
Usta: gorzka czekolada
Ta silna whisky idealnie komponuje się z serem gorgonzola.
Nectar d’Or dojrzewa przez 10 lat w beczkach po burbonie i kolejne 2 lata w beczkach po Sauternes (białym francuskim winie) dzięki takiemu procesowi starzenia jej smak jest wyjątkowy.
Jest to whisky do deserów oraz do silnych serów, w tym wypadku łączyliśmy ją z ciężkim, ziarnistym i bardzo słonym Roquefort
Oko: głęboki złoty kolor
Nos: słodycz, migdały w cukrze, miód cytrusy, kokos, wanilia
Usta: wanilia , miód, skórki cytrusowe