BOURBON/ WHISKEY USA/CANADA

Whiskey amerykańska powstałą dzięki brytyjskim osadnikom, którzy przybyli na tereny Stanów Zjednoczonych z recepturą jej wytwarzania. Dla podkreślenia różnic między whisky szkocką, a produkowaną na terenie USA i Kanady złociste trunki określane są nazwą ‘whiskey’. Amerykańska whiskey produkowana jest wyłącznie w Stanach Zjednoczonych z kukurydzy, pszenicy, żyta i słodu jęczmiennego. Destylowana jest kolumnowo, i dojrzewa dwa lata w nowych beczkach z dębu amerykańskiego. Pochodzące z USA whisky dzieli się na bourbony (od nazwy hrabstwa Bourbon w stanie Kentucky), Tennessee Whiskey (hrabstwo Tennessee w stanie ) oraz mniejsze regiony (Ohio, Nowy Orlean, Pensylwania). Whisky produkowana jest również w Kanadzie, destylarnie zlokalizowane są głównie w rejonie Wielkich Jezior w Ontario i na południu Quebecu. Whisky kanadyjska to w większości whisky blended. 

Whisky amerykańska – historia powstania

Historia powstania whiskey amerykańskiej wiąże się z działalnością kolonizacyjną Wielkiej Brytanii, którzy nie tylko osiedlili się w Ameryce jak również przywieźli kulturę picia whisky oraz recepturę na złocisty trunek. Osadnicy zastali jednak odmienne warunki naturalne panujące na amerykańskim kontynencie, stąd wytwarzana tam whiskey jest inna niż europejska. Aby wyprodukować whisky amerykańską należy przygotować zacier fermentowany na specjalnych drożdżach whisky do zacierów zbożowych. Przeniesiona tradycja wytwarzania złotego trunku stała się popularna do tego stopnia, że rząd amerykański zaczął podnosić podatki. W 1794 roku nałożone przez ówczesny urząd federalny wysokie podatki doprowadziły, że większość produkcji whiskey przeszła do podziemia. Ścigani przez specjalnie utworzoną do tego celu milicję z Prezentem Jerzym Waszyngtonem, nielegalni producenci chcąc całkowicie uniknąć płacenia podatków zdecydowali się na destylację alkoholu z kukurydzy. Pozostali wystarczająco długo poza zasięgiem milicji by w Stanach powstał popularny trunek z ziaren kukurydzy zwany bourbonem, od miejsca powstania- hrabstwa Bourbon w stanie Kentucky. Inne regiony produkcji whiskey to Tennessee- znany dzięki kultowej marce Jack Daniel’s.

Rodzaje amerykańskiej whiskey

Zgodnie z ustalonymi regulacjami federalnymi whiskey dzieli się na bourbony (zawierające przynajmniej 51% kukurydzy w zasypie), rye whiskey – whiskey żytnia (musi zawierać minimum 51% żyta w zasypie), malt whiskey ze słodu jęczmiennego (przynajmniej 51% słodu jęczmiennego w zasypie), whiskey what whiskey z pszenicy (musi zawierać 51%), corn whiskey kukurydziana musi zawierać przynajmniej 80% kukurydzy w zasypie (zwykła księżycówka nie musi być leżakowana, jeśli jest starzona to używa się dowolnych beczek-starych, nowych, nieopalonych.

Kentucky bourbon – proces produkcji i najbardziej znane marki

Hrabstwo Bourbon- stąd pochodzi 95% światowej produkcji bourbona. Bourbon produkowany jest z kukurydzy oraz innych zbóż jak żyto lub słodowany jęczmień z dodatkiem słodkiej wody z Kentucky. Woda używana do produkcji bourbona jest niezwykle miękka dzięki pokładom wapnia wyciągającym z niej żelazo. Bourbon musi być produkowany z zacieru zawierającego przynajmniej 51% kukurydzy (zazwyczaj jest to 70%). Produkowany od XVIII w. leżakuje w świeżych, smalonych od wewnątrz beczkach z dębu amerykańskiego, przez minimum cztery lata, nadając mu specyficzny smak. Z hrabstwa Bourbon pochodzi produkowany od 1795 roku najsławniejszy i najpopularniejszy bourbon świata - Jim Beam Kentucky Straight Bourbon Whiskey (White Label) produkowany w Clermont. Czteroletni bourbon jest podstawowym produktem destylarni Jim Beam i choć nie przebił popularności swego największego konkurenta Jack Daniels to niewątpliwie przeszedł do legendy. Twarzą marki był Szkocki aktor Sean Connery, znany jako Agent 007 James Bond.
W Kentucky funkcjonują również inne destylarnie : Four Roses Distillery z Lawrenceburg, Heaven Hill Distiller w Bardstown, Buffalo Trace Distillery w Frankfort, Woodford Reserve Distillery w Versailles, Maker's Mark Distillery w Loretto, Wild Turkey Distillery w Lawrenceburg.
Bourbony pochodzące z innych regionów niż Kentucky: A. H. Hirsch - Michter's niedaleko Shaeffestown (Pensylwania)- destylarnia została zamknięta, jednak whiskey jest nadal dostępna, Bowman's z destylarni A. Smith Bowman Distillery w Fredericksburgu (Wirginia), Tuthilltown Hudson Baby z destylarni Tuthilltown Spirits w Nowym Jorku, Sam Cougar z destylarni Seagrams Distillery w Lawrenceburg (Indiana), Virginia Gentleman z destylarni A. Smith Bowman Distillery w Fredericksburg (Wirginia), Woodstone Creek - Woodstone Creek, Cincinnati (Ohio).

Tennessey whiskey - popularne marki

Według prawa w Tennessee również wytwarzany jest bourbon. W tym regionie od 1886 roku produkowany jest najbardziej popularna marka whiskey na świecie – Jack Daniel’s. Charakterystyczny nie dający się z niczym innym pomylić łagodny aromat Tennessee Whiskey pochodzi od sposobu przygotowania beczek do leżakowania. Przed każdym napełnieniem beczek, poddaje się je przez dziesięć dni procesowi oczyszczania przez ponad trzymetrową warstwę węgla drzewnego (wytwarzanego z drzewa klonowego). Twórcą marki jest Jasper Newton ‘Jack’ Daniel’s, który whisky Jack Daniel’s wytworzył w pierwszej i oficjalnie najstarszej destylarni w Stanach Zjednoczonych w miejscowości Lynchburg w stanie Tennessee. Jack Daniel's Single Barrel to whiskey pochodząca w całości z jednej beczki. Koneserzy wyczuwają subtelne różnice w smaku pomiędzy whiskey pochodzącymi z różnych beczek. Do leżakowania Jack Daniel’s Single Barrel stosuje się beczki z najwyższych półek w magazynie, gdzie występują największe dobowe i roczne zmiany temperatur i wilgotności. Whiskey zyskuje przez to najwięcej smaków i aromatów z drewna beczki.
Inną marką pochodzącą z Tennessee jest George Dickel.

Kanadyjskie whiskey – proces produkcji, regiony i popularne marki

Kanadyjska whiskey jest znacznie delikatniejsza niż whiskey amerykańska, jednak jej słabszy aromat jest wysoce ceniony na świecie. Wytwarzana jest głównie ze spirytusów kukurydzianych, pszenicznych, żytnich i jęczmiennych, które miesza się ze sobą w odpowiednich proporcjach i dodaje następnie do spirytusu rektyfikowanego. Moment mieszania spirytusów jest najważniejszą cechą whiskey kanadyjskiej, dlatego każdy wytwórca strzeże pilnie jej tajemnicy. Destylacja przeprowadzana jest w aparatach kolumnowych, a nie w miedzianych alembikach. Whiskey kanadyjska zawiera w składzie przeważnie od dwudziestu do trzydziestu różnych destylatów, które muszą leżakować minimum przez trzy lata w nowych beczkach z dębu amerykańskiego bądź używanych wcześniej do dojrzewania bourbona, cherry lub winiaków. W kolejnym etapie zmieszane spirytusu są przelewane z powrotem do beczek, gdzie będą leżakować następne trzy lata. Dojrzała whiskey jest rozcieńczana wodą do mocy 43,3%. W większości produkowane są blendy, które mogą zgodnie z przepisami zawierać inne trunki np. cherry. ale w ilości nie przekraczającej 1%. Whiskey kanadyjskie nie posiadają szczegółowych regulacji, w większości to whiskey blended przygotowane z zacieru z kukurydzy uzupełnionego żytem i jęczmieniem.
Kanadyjskie destylarnie mieszczą się głównie w rejonie Wielkich Jezior w Ontario i na południu Quebecu. Lokalizacja destylarni nie jest przypadkowa, trwająca od 1918 roku prohibicja w Kanadzie przetrwałaa tylko 1,5 roku. Kiedy zakaz sprzedaży alkoholu w Stanach Zjednoczonych nadal trwał, chcąc sprostać dużemu popytowi destylarnie kanadyjskie umiejscowiono blisko granicy, dzięki temu whiskey kanadyjska zyskała popularność wśród pozbawionych alkoholu Amerykanów.
Najpopularniejsze marki to Black Velvet , Canadian Club i Crown Royal. Marka Black Velvet założona przez Jack’a Napier’a znana jest za sprawą swego delikatnego smaku, dla podkreślenia aksamitności użyto w nazwie słowa ‘velvet’. Jej wyróżnikiem jest to, że różne spirytusy nie są ze sobą mieszane, wspólnie jest za to destylowany wielozbożowy zacier.o Obecnie właścicielem marki jest Constellation Brands, destylarnia mieście się w Lethbridge. Receptura została zmieniona na bardziej wyrazistą oraz nastawioną na większe spełnienie oczekiwań klienta, dla czystej degustacji a nie wykorzystania jej w drinkach. Twarzami kampanii reklamowych whiskey kanadyjskiej Black Velvet były znane osobistości jak Cybill Shepherd, Telly Savalas, Larry Hagman oraz George Burns.